搜狗

百度

搜狗

360

搜狗

谷歌

搜狗
查看: 19407|回覆: 1

千字文全文帶拼音

  [複製連結]
已綁定手機
已實名認證
懋基 發表於 2019-3-5 10:13 | 顯示全部樓層 |閱讀模式

千字文堪稱千古奇文,是南北朝時期周興嗣梁朝人,官至散騎侍郎,給事中編纂的兒童啟蒙教材。千字文之奇在於,其一,全文由一千個漢字不重複組成,其二,通篇四字成句而囊括萬事萬物,其三,全文押韻。滿清褚人讚譽『局於有限之字而能條理貫穿,毫無舛錯,如舞霓裳於寸木,抽長緒於亂絲』,章太炎即譽之『堪稱訓蒙長詩』。

然而遺憾的是,漢字簡化導致千字文失去了原有的奇美,文中多個漢字被簡化爲同一字:發、髪並爲發周發殷湯~蓋此身髪;巨、鉅並爲巨劍號巨闕~鉅野洞庭;崑、昆並爲昆玉出崑岡~昆池碣石;戚、戚並爲戚戚謝歡招~親戚故舊;雲、雲並爲雲雲騰致雨~禪主雲亭;並、並並爲並百郡秦並~並皆佳妙;絜、潔並爲潔女慕貞絜~紈扇圓潔;另外,一被簡化爲壹遐邇壹體,率賓歸王。本文的【千字文繁體版本】已經復原。

千字文的內容主要側重於介紹天文、自然、修身養性、人倫道德、地理、歷史、農耕、祭祀、園藝、飲食起居等各個方面的事物,屬於啟蒙認知類讀物,因此歷來被列爲『小學』啟蒙必讀。

千字文註解

千字文簡體版本
tiān dì xuán huángyǔ zhòu hóng huāngrì yuè yíng zèchén xiù liè zhāng
天地玄黃宇宙洪荒日月盈昃辰宿列張
hán lái shǔ wǎngqiū shōu dōng cángrùn yú chéng suìlǜ lǚ tiáo yáng
寒來暑往秋收冬藏閏餘成歲律呂調陽
yún téng zhì yǔlù jié wéi shuāngjīn shēng lí shuǐyù chū kūn gāng
雲騰致雨露結爲霜金生麗水玉出崑岡
jiàn hào jù quèzhū chēng yè guāngguǒ zhēn lǐ nàicài zhòng jiè jiāng
劍號巨闕珠稱夜光果珍李柰菜重芥姜
hǎi xián hé dànlín qián yǔ xiánglóng shī huǒ dìniǎo guān rén huáng
海咸河淡鱗潛羽翔龍師火帝鳥官人皇
shǐ zhì wén zìnǎi fú yī shangtuī wèi ràng guóyǒu yú táo táng
始制文字乃服衣裳推位讓國有虞陶唐
diào mín fá zuìzhōu fā yīn tāngzuò cháo wèn dàochuí gǒng píng zhāng
弔民伐罪周發殷湯坐朝問道垂拱平章
ài yù lí shǒuchén fú róng qiāngxiá ěr yī tǐshuài bīn guī wáng
愛育黎首臣伏戎羌遐邇壹體率賓歸王
míng fèng zài shùbái jū shí chánghuà bèi cǎo mùlài jí wàn fāng
鳴鳳在竹白駒食場化被草木賴及萬方
gài cǐ shēn fàsì dà wǔ changgōng wéi jū yǎngqǐ gǎn huǐ shāng
蓋此身發四大五常恭惟鞠養豈敢毀傷
nǚ mù zhēn jiénán xiào cái liángzhī guò bì gǎidé néng mò wàng
女慕貞潔男效才良知過必改得能莫忘
wǎng tán bǐ duǎnmǐ shì jǐ chángxìn shǐ kě fùqì yù nán liáng
罔談彼短靡恃己長信使可覆器欲難量
mò bēi sī rǎnshī zàn gāo yángjǐng xíng wéi xiánkè niàn zuò shèng
墨悲絲染詩讚羔羊景行維賢克念作聖
dé jiàn míng lìxíng duān biǎo zhèngkōng gǔ chuán shēngxū táng xí tīng
德建名立形端表正空谷傳聲虛堂習聽
huò yīn è jīfú yuán shàn qìngchǐ bì fēi bǎocùn yīn shì jìng
禍因惡積福緣善慶尺璧非寶寸陰是競
zī fù shì jūnyuē yán yǔ jìngxiào dāng jié lìzhōng zé jìn mìng
資父事君曰嚴與敬孝當竭力忠則盡命
lín shēn lǚ bósù xīng wēn qìngsì lán sī xīnrú sōng zhī shèng
臨深履薄夙興溫凊似蘭斯馨如松之盛
chuān liú bù xīyuān chéng qǔ yìngróng zhǐ ruò sīyán cí ān dìng
川流不息淵澄取映容止若思言辭安定
dǔ chū chéng měishèn zhōng yí lìngróng yè suǒ jījí shèn wú jìng
篤初誠美慎終宜令榮業所基籍甚無竟
xué yōu dēng shìshè zhí cóng zhèngcún yǐ gān tángqù ér yì yǒng
學優登仕攝職從政存以甘棠去而益詠
yuè shū guì jiànlǐ bié zūn bēishàng hé xià mùfū chàng fù suí
樂殊貴賤禮別尊卑上和下睦夫唱婦隨
wài shòu fù xùnrù fèng mǔ yízhū gū bó shūyóu zǐ bǐ ér
外受傅訓入奉母儀諸姑伯叔猶子比兒
kǒng huái xiōng dìtóng qì lián zhījiāo yǒu tóu fènqiē mó zhēn guī
孔懷兄弟同氣連枝交友投分切磨箴規
rén cí yǐn cèzào cì fú líjié yì lián tuìdiān pèi fēi kuī
仁慈隱惻造次弗離節義廉退顛沛匪虧
xìng jìng qíng yìxīn dòng shén píshǒu zhēn zhì mǎnzhú wù yì yí
性靜情逸心動神疲守真志滿逐物意移
jiān chí yǎ cāohǎo jué zì mídū yì huá xiàdōng xī èr jīng
堅持雅操好爵自縻都邑華夏東西二京
bèi máng miàn luòfú wèi jù jīnggōng diàn pán yùlóu guàn fēi jīng
背邙面洛浮渭據涇宮殿盤郁樓觀飛驚
tú xiě qín shòuhuà cǎi xiān língbǐng shè páng qǐjiǎ zhàng duì yíng
圖寫禽獸畫彩仙靈丙舍旁啟甲帳對楹
sì yán shè xígǔ sè chuī shēngshēng jiē nà bìbiàn zhuàn yí xīng
肆筵設席鼓瑟吹笙升階納陛弁轉疑星
yòu tōng guǎng nèizuǒ dá chéng míngjì jí fén diǎnyì jù qún yīng
右通廣內左達承明既集墳典亦聚群英
dù gǎo zhōng lìqī shū bì jīngfǔ luó jiàng xiànglù xiá huái qīng
杜稿鍾隸漆書壁經府羅將相路俠槐卿
hù fēng bā xiànjiā jǐ qiān bīnggāo guān péi niǎnqū gǔ zhèn yīng
戶封八縣家給千兵高冠陪輦驅轂振纓
shì lù chǐ fùchē jià féi qīngcè gōng mào shílè bēi kè míng
世祿侈富車駕肥輕策功茂實勒碑刻銘
pán xī yī yǐnzuǒ shí ā héngyǎn zhái qū fùwēi dàn shú yíng
磻溪伊尹佐時阿衡奄宅曲阜微旦孰營
huán gōng kuāng héjì ruò fú qīngqǐ huí hàn huìyuè gǎn wǔ dīng
桓公匡合濟弱扶傾綺回漢惠說感武丁
jùn yì mì wùduō shì shí níngjìn chǔ gēng bàzhào wèi kùn héng
俊乂密勿多士寔寧晉楚更霸趙魏困橫
jiǎ tú miè guójiàn tǔ huì ménghé zūn yuē fǎhán bì fán xíng
假途滅虢踐土會盟何遵約法韓弊煩刑
qǐ jiǎn pō mùyòng jūn zuì jīngxuān wēi shā mòchí yù dān qīng
起翦頗牧用軍最精宣威沙漠馳譽丹青
jiǔ zhōu yǔ jìbǎi jùn qín bìngyuè zōng tài dàishàn zhǔ yún tíng
九州禹跡百郡秦並岳宗泰岱禪主雲亭
yàn mén zǐ sàijī tián chì chéngkūn chí jié shíjù yě dòng tíng
雁門紫塞雞田赤城昆池碣石鉅野洞庭
kuàng yuǎn mián miǎoyán xiù yǎo míngzhì běn yú nóngwù zī jià sè
曠遠綿邈岩岫杳冥治本於農務茲稼穡
chù zǎi nán mǔwǒ yì shǔ jìshuì shú gòng xīnquàn shǎng chù zhì
俶載南畝我藝黍稷稅熟貢新勸賞黜陟
mèng kē dūn sùshǐ yú bǐng zhíshù jī zhōng yōngláo qiān jǐn chì
孟軻敦素史魚秉直庶幾中庸勞謙謹敕
líng yīn chá lǐjiàn mào biàn sèyí jué jiā yóumiǎn qí zhīzhí
聆音察理鑒貌辨色貽厥嘉猷勉其祗植
xǐng gōng jī jièchǒng zēng kàng jídài rǔ jìn chǐlín gāo xìng jí
省躬譏誡寵增抗極殆辱近恥林皋幸即
liǎng shū jiàn jījiě zǔ shuí bīsuǒ jū xián chùchén mò jì liáo
兩疏見機解組誰逼索居閒處沉默寂寥
qiú gǔ xún lùnsàn lǜ xiāo yáoxīn zòu lèi qiǎnqī xiè huān zhāo
求古尋論散慮逍遙欣奏累遣戚謝歡招
qú hé de lìyuán mǎng chōu tiáopí pá wǎn cuìwú tóng zǎo diāo
渠荷的歷園莽抽條枇杷晚翠梧桐早凋
chén gēn wěi yìluò yè piāo yáoyóu kūn dú yùnlíng mó jiàng xiāo
陳根委翳落葉飄搖游鵾獨運凌摩絳霄
dān dú wán shìyù mù náng xiāngyì yóu yōu wèizhǔ ěr yuán qiáng
耽讀玩市寓目囊箱易輶攸畏屬耳垣牆
jù shàn cān fànshì kǒu chōng chángbǎo yù pēng zǎijī yàn zāo kāng
具膳餐飯適口充腸飽飫烹宰飢厭糟糠
qīn qī gù jiùlǎo shào yì liángqiè yù jì fǎngshì jīn wéi fáng
親戚故舊老少異糧妾御績紡侍巾帷房
wán shàn yuán xiéyín zhú wěi huángzhòu mián xī mèilán sǔn xiàng chuáng
紈扇圓潔銀燭煒煌晝眠夕寐藍筍象床
xián gē jiǔ yànjiē bēi jǔ shāngjiǎo shǒu dùn zúyuè yù qiě kāng
弦歌酒宴接杯舉觴矯手頓足悅豫且康
dí hòu sì xùjì sì zhēng chángqǐ sǎng zài bàisǒng jù kǒng huáng
嫡後嗣續祭祀蒸嘗稽顙再拜悚懼恐惶
jiān dié jiǎn yàogù dá shěn xiánghái gòu xiǎng yùzhí rè yuàn liáng
箋牒簡要顧答審詳骸垢想浴執熱願涼
lǘ luó dú tèhài yuè chāo xiāngzhū zhǎn zéi dàobǔ huò pàn wáng
驢騾犢特駭躍超驤誅斬賊盜捕獲叛亡
bù shè liáo wánjī qín ruǎn xiàotián bǐ lún zhǐjūn qiǎo rén diào
布射遼丸嵇琴阮嘯恬筆倫紙鈞巧任釣
shì fēn lì súbìng jiē jiā miàomáo shī shū zīgōng pín yán xiào
釋紛利俗並皆佳妙毛施淑姿工顰妍笑
nián shǐ měi cuīxī huī lǎng yàoxuán jī xuán wòhuì pò huán zhào
年矢每催曦暉朗曜璇璣懸斡晦魄環照
zhǐ xīn xiū hùyǒng suí jí shàojǔ bù yǐn lǐngfǔ yǎng láng miào
指薪修祜永綏吉劭矩步引領俯仰廊廟
shù dài jīn zhuāngpái huái zhān tiàogū lòu guǎ wényú méng děng qiào
束帶矜莊徘徊瞻眺孤陋寡聞愚蒙等誚
wèi yǔ zhù zhěyān zāi hū yě
謂語助者焉哉乎也


千字文繁體正體版本
tiān dì xuán huángyǔ zhòu hóng huāngrì yuè yíng zèchén xiù liè zhāng
天地玄黃宇宙洪荒日月盈昃辰宿列張
hán lái shǔ wǎngqiū shōu dōng cángrùn yú chéng suìlǜ lǚ tiáo yáng
寒來暑往秋收冬藏閏余成歲律呂調陽
yún téng zhì yǔlù jié wéi shuāngjīn shēng lí shuǐyù chū kūn gāng
雲騰致雨露結爲霜金生麗水玉出崑岡
jiàn hào jù quèzhū chēng yè guāngguǒ zhēn lǐ nàicài zhòng jiè jiāng
劍號巨闕珠稱夜光果珍李柰菜重芥姜
hǎi xián hé dànlín qián yǔ xiánglóng shī huǒ dìniǎo guān rén huáng
海咸河淡鱗潛羽翔龍師火帝鳥官人皇
shǐ zhì wén zìnǎi fú yī shangtuī wèi ràng guóyǒu yú táo táng
始制文字乃服衣裳推位讓國有虞陶唐
diào mín fá zuìzhōu fā yīn tāngzuò cháo wèn dàochuí gǒng píng zhāng
弔民伐罪周發殷湯坐朝問道垂拱平章
ài yù lí shǒuchén fú róng qiāngxiá ěr yī tǐshuài bīn guī wáng
愛育黎首臣伏戎羌遐邇壹體率賓歸王
míng fèng zài shùbái jū shí chánghuà bèi cǎo mùlài jí wàn fāng
鳴鳳在竹白駒食場化被草木賴及萬方
gài cǐ shēn fàsì dà wǔ changgōng wéi jū yǎngqǐ gǎn huǐ shāng
蓋此身發四大五常恭惟鞠養豈敢毀傷
nǚ mù zhēn jiénán xiào cái liángzhī guò bì gǎidé néng mò wàng
女慕貞絜男效才良知過必改得能莫忘
wǎng tán bǐ duǎnmǐ shì jǐ chángxìn shǐ kě fùqì yù nán liáng
罔談彼短靡恃己長信使可覆器欲難量
mò bēi sī rǎnshī zàn gāo yángjǐng xíng wéi xiánkè niàn zuò shèng
墨悲絲染詩讚羔羊景行維賢克念作聖
dé jiàn míng lìxíng duān biǎo zhèngkōng gǔ chuán shēngxū táng xí tīng
德建名立形端表正空谷傳聲虛堂習聽
huò yīn è jīfú yuán shàn qìngchǐ bì fēi bǎocùn yīn shì jìng
禍因惡積福緣善慶尺璧非寶寸陰是競
zī fù shì jūnyuē yán yǔ jìngxiào dāng jié lìzhōng zé jìn mìng
資父事君曰嚴與敬孝當竭力忠則盡命
lín shēn lǚ bósù xīng wēn qìngsì lán sī xīnrú sōng zhī shèng
臨深履薄夙興溫凊似蘭斯馨如松之盛
chuān liú bù xīyuān chéng qǔ yìngróng zhǐ ruò sīyán cí ān dìng
川流不息淵澄取映容止若思言辭安定
dǔ chū chéng měishèn zhōng yí lìngróng yè suǒ jījí shèn wú jìng
篤初誠美慎終宜令榮業所基籍甚無竟
xué yōu dēng shìshè zhí cóng zhèngcún yǐ gān tángqù ér yì yǒng
學優登仕攝職從政存以甘棠去而益詠
yuè shū guì jiànlǐ bié zūn bēishàng hé xià mùfū chàng fù suí
樂殊貴賤禮別尊卑上和下睦夫唱婦隨
wài shòu fù xùnrù fèng mǔ yízhū gū bó shūyóu zǐ bǐ ér
外受傅訓入奉母儀諸姑伯叔猶子比兒
kǒng huái xiōng dìtóng qì lián zhījiāo yǒu tóu fènqiē mó zhēn guī
孔懷兄弟同氣連枝交友投分切磨箴規
rén cí yǐn cèzào cì fú líjié yì lián tuìdiān pèi fēi kuī
仁慈隱惻造次弗離節義廉退顛沛匪虧
xìng jìng qíng yìxīn dòng shén píshǒu zhēn zhì mǎnzhú wù yì yí
性靜情逸心動神疲守真志滿逐物意移
jiān chí yǎ cāohǎo jué zì mídū yì huá xiàdōng xī èr jīng
堅持雅操好爵自縻都邑華夏東西二京
bèi máng miàn luòfú wèi jù jīnggōng diàn pán yùlóu guàn fēi jīng
背邙面洛浮渭據涇宮殿盤郁樓觀飛驚
tú xiě qín shòuhuà cǎi xiān língbǐng shè páng qǐjiǎ zhàng duì yíng
圖寫禽獸畫彩仙靈丙舍傍啟甲帳對楹
sì yán shè xígǔ sè chuī shēngshēng jiē nà bìbiàn zhuàn yí xīng
肆筵設席鼓瑟吹笙升階納陛弁轉疑星
yòu tōng guǎng nèizuǒ dá chéng míngjì jí fén diǎnyì jù qún yīng
右通廣內左達承明既集墳典亦聚群英
dù gǎo zhōng lìqī shū bì jīngfǔ luó jiàng xiànglù xiá huái qīng
杜稿鍾隸漆書壁經府羅將相路俠槐卿
hù fēng bā xiànjiā jǐ qiān bīnggāo guān péi niǎnqū gǔ zhèn yīng
戶封八縣家給千兵高冠陪輦驅轂振纓
shì lù chǐ fùchē jià féi qīngcè gōng mào shílè bēi kè míng
世祿侈富車駕肥輕策功茂實勒碑刻銘
pán xī yī yǐnzuǒ shí ā héngyǎn zhái qū fùwēi dàn shú yíng
磻溪伊尹佐時阿衡奄宅曲阜微旦孰營
huán gōng kuāng héjì ruò fú qīngqǐ huí hàn huìyuè gǎn wǔ dīng
桓公匡合濟弱扶傾綺回漢惠說感武丁
jùn yì mì wùduō shì shí níngjìn chǔ gēng bàzhào wèi kùn héng
俊乂密勿多士寔寧晉楚更霸趙魏困橫
jiǎ tú miè guójiàn tǔ huì ménghé zūn yuē fǎhán bì fán xíng
假途滅虢踐土會盟何遵約法韓弊煩刑
qǐ jiǎn pō mùyòng jūn zuì jīngxuān wēi shā mòchí yù dān qīng
起翦頗牧用軍最精宣威沙漠馳譽丹青
jiǔ zhōu yǔ jìbǎi jùn qín bìngyuè zōng tài dàishàn zhǔ yún tíng
九州禹跡百郡秦並岳宗泰岱禪主雲亭
yàn mén zǐ sàijī tián chì chéngkūn chí jié shíjù yě dòng tíng
雁門紫塞雞田赤城昆池碣石鉅野洞庭
kuàng yuǎn mián miǎoyán xiù yǎo míngzhì běn yú nóngwù zī jià sè
曠遠綿邈岩岫杳冥治本於農務茲稼穡
chù zǎi nán mǔwǒ yì shǔ jìshuì shú gòng xīnquàn shǎng chù zhì
俶載南畝我藝黍稷稅熟貢新勸賞黜陟
mèng kē dūn sùshǐ yú bǐng zhíshù jī zhōng yōngláo qiān jǐn chì
孟軻敦素史魚秉直庶幾中庸勞謙謹敕
líng yīn chá lǐjiàn mào biàn sèyí jué jiā yóumiǎn qí zhīzhí
聆音察理鑒貌辨色貽厥嘉猷勉其祗植
xǐng gōng jī jièchǒng zēng kàng jídài rǔ jìn chǐlín gāo xìng jí
省躬譏誡寵增抗極殆辱近恥林皋幸即
liǎng shū jiàn jījiě zǔ shuí bīsuǒ jū xián chùchén mò jì liáo
兩疏見機解組誰逼索居閒處沉默寂寥
qiú gǔ xún lùnsàn lǜ xiāo yáoxīn zòu lèi qiǎnqī xiè huān zhāo
求古尋論散慮逍遙欣奏累遣戚謝歡招
qú hé de lìyuán mǎng chōu tiáopí pá wǎn cuìwú tóng zǎo diāo
渠荷的歷園莽抽條枇杷晚翠梧桐早凋
chén gēn wěi yìluò yè piāo yáoyóu kūn dú yùnlíng mó jiàng xiāo
陳根委翳落葉飄搖游鶤獨運凌摩絳霄
dān dú wán shìyù mù náng xiāngyì yóu yōu wèizhǔ ěr yuán qiáng
耽讀玩市寓目囊箱易輶攸畏屬耳垣牆
jù shàn cān fànshì kǒu chōng chángbǎo yù pēng zǎijī yàn zāo kāng
具膳餐飯適口充腸飽飫烹宰飢厭糟糠
qīn qī gù jiùlǎo shào yì liángqiè yù jì fǎngshì jīn wéi fáng
親戚故舊老少異糧妾御績紡侍巾帷房
wán shàn yuán xiéyín zhú wěi huángzhòu mián xī mèilán sǔn xiàng chuáng
紈扇圓潔銀燭煒煌晝眠夕寐藍筍象床
xián gē jiǔ yànjiē bēi jǔ shāngjiǎo shǒu dùn zúyuè yù qiě kāng
弦歌酒宴接杯舉觴矯手頓足悅豫且康
dí hòu sì xùjì sì zhēng chángqǐ sǎng zài bàisǒng jù kǒng huáng
嫡後嗣續祭祀蒸嘗稽顙再拜悚懼恐惶
jiān dié jiǎn yàogù dá shěn xiánghái gòu xiǎng yùzhí rè yuàn liáng
箋牒簡要顧答審詳骸垢想浴執熱願涼
lǘ luó dú tèhài yuè chāo xiāngzhū zhǎn zéi dàobǔ huò pàn wáng
驢騾犢特駭躍超驤誅斬賊盜捕獲叛亡
bù shè liáo wánjī qín ruǎn xiàotián bǐ lún zhǐjūn qiǎo rén diào
布射遼丸嵇琴阮嘯恬筆倫紙鈞巧任釣
shì fēn lì súbìng jiē jiā miàomáo shī shū zīgōng pín yán xiào
釋紛利俗並皆佳妙毛施淑姿工顰妍笑
nián shǐ měi cuīxī huī lǎng yàoxuán jī xuán wòhuì pò huán zhào
年矢每催曦暉朗曜璿璣懸斡晦魄環照
zhǐ xīn xiū hùyǒng suí jí shàojǔ bù yǐn lǐngfǔ yǎng láng miào
指薪修祜永綏吉劭矩步引領俯仰廊廟
shù dài jīn zhuāngpái huái zhān tiàogū lòu guǎ wényú méng děng qiào
束帶矜莊徘徊瞻眺孤陋寡聞愚蒙等誚
wèi yǔ zhù zhěyān zāi hū yě
謂語助者焉哉乎也
已綁定手機
已實名認證
+
延章 發表於 2019-7-11 21:14 | 顯示全部樓層
這個千字文版本很完整!特別是繁體字版本,很多錯別字都糾正過來了!

關於我們| 桂ICP備2022007496號-1桂公網安備 45010302003000桂公網安備 45010302003000

小黑屋|手機版|舉報|網站地圖|華韻國學網|國學經典

掃一掃微信:Chinulture|投稿:admin@chinulture.com

快速回覆 返回頂部 返回列表